نقش روحانیون اصفهان در تحولات نهضت ملّی شدن صنعت نفت (1329-1332ش/1950-1953م)

نویسندگان

  • مهناز ملکی کارشناس ارشد سازمان اسناد ملی ایران
چکیده مقاله:

با توجه به تأثیر سرنوشت­­ساز نهضت ملّی صنعت نفت در تاریخ معاصر ایران و نقش مهمی که روحانیون ایران در این امر بر عهده گرفتند، مقاله­ حاضر برآن است تا نقش روحانیون اصفهان را در این برهه­­ تاریخی مورد ارزیابی قرار دهد. روحانیون اصفهان چه اندازه در به حرکت درآوردن و هدایت جنبش­های مردمی به نفع نهضت نقش داشتند؟ دخالت آنان چه دستاوردهایی را برای نیروهای مذهبی به همراه آورد؟ آیا آنها توانستند اعتماد نسل جوان را برای مبارزات بعدی جلب کنند؟ بررسی سؤالات مورد نظر بر این فرض مبتنی است که روحانیون در جامعه­ آن روز اصفهان از نفوذ زیادی برخوردار بودند. رویکرد مقاله­ پیش رو توصیفی- تحلیلی است و بر اساس منابع آرشیوی، کتابخانه­­ای و پژوهش میدانی صورت گرفته است. یافته­های پژوهش حاکی از آن است که نیروهای مذهبی اصفهان قدرت برانگیختن جنبش­های مردمی را دارا بودند و به تبع آیت­الله کاشانی از این قدرت به نفع نهضت استفاده کردند. ولی پس از اختلاف بین سران نهضت، اکثر روحانیون اصفهان به دلایل مختلف از جمله قدرت یافتن روز­افزون حزب توده از دکتر مصدق روی­گردان شدند و در برابر کودتا محافظه­کاری پیشه کردند. بیشتر جوانان اصفهان با مشاهده­ این رویکرد، برای ادامه­ مبارزه علیه استبداد از «نیروی مذهب» دلسرد شدند. این روند تا زمان ورود آیت­الله خمینی به صحنه­ سیاست ادامه داشت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقش روحانیون اصفهان در تحولات نهضت ملّی شدن صنعت نفت 1953 م) - 1332-1329 ش/ 1950 )

با توجه به تأثیر سرنوشتساز نهضت ملیّ صنعت نفت در تاریخمعاصر ایران و نقش مهمی که روحانیون ایران در این امر بر عهدهگرفتند، مقاله حاضر برآن است تا نقش روحانیون اصفهان را در اینبرهه تاریخی مورد ارزیابی قرار دهد. روحانیون اصفهان چه اندازه دربه حرکت درآوردن و هدایت جنبشهای مردمی به نفع نهضت نقشداشتند؟ دخالت آنان چه دستاوردهایی را برای نیروهای مذهبی بههمراه آورد؟ آیا آنها توانستند اعتماد نسل جوان را بر...

متن کامل

نقش روحانیون اصفهان در تحولات نهضت ملّی شدن صنعت نفت (۱۳۲۹-۱۳۳۲ش/۱۹۵۰-۱۹۵۳م)

با توجه به تأثیر سرنوشت­­ساز نهضت ملّی صنعت نفت در تاریخ معاصر ایران و نقش مهمی که روحانیون ایران در این امر بر عهده گرفتند، مقاله­ حاضر برآن است تا نقش روحانیون اصفهان را در این برهه­­ تاریخی مورد ارزیابی قرار دهد. روحانیون اصفهان چه اندازه در به حرکت درآوردن و هدایت جنبش­های مردمی به نفع نهضت نقش داشتند؟ دخالت آنان چه دستاوردهایی را برای نیروهای مذهبی به همراه آورد؟ آیا آنها توانستند اعتماد نس...

متن کامل

بازار و نهضت ملی شدن صنعت نفت

زمزمه‌های ملی شدن صنعت نفت در سال 1328ش/1949م با تشکیل جبهه‌ملی شنیده شد. جبهه‌ای که نیروهای گردآمده در آن، هر کدام نماینده یکی از اقشار اجتماعی ایران به شمار می‌رفتند. از سیاستمداران، کارمندان، روشنفکران جوان تا بازاریان، هسته اولیه جبهه‌ملی را شکل می‌دادند و در وقایع مربوط به ملی شدن صنعت نفت تا کودتای 28 مرداد 1332 نقش مهمی برعهده داشتند. مطالعه نقش پایگاه سیاسی و اجتماعی بازار و بازاریان در...

متن کامل

بازار و نهضت ملی شدن صنعت نفت

زمزمه های ملی شدن صنعت نفت در سال 1328ش/1949م با تشکیل جبهه ملی شنیده شد. جبهه ای که نیروهای گردآمده در آن، هر کدام نماینده یکی از اقشار اجتماعی ایران به شمار می رفتند. از سیاستمداران، کارمندان، روشنفکران جوان تا بازاریان، هسته اولیه جبهه ملی را شکل می دادند و در وقایع مربوط به ملی شدن صنعت نفت تا کودتای 28 مرداد 1332 نقش مهمی برعهده داشتند. مطالعه نقش پایگاه سیاسی و اجتماعی بازار و بازاریان در...

متن کامل

نقش دکتر حسین فاطمی در نهضت ملی شدن صنعت نفت

شرح احوال مردان نامی و نقش آفرین در تاریخ مبارزات اجتماعی و سیاسی، موضوعی است که در هر زمان از اهمیت و جذابیت خاصی برخوردار است. خاصه مرور کارکرد فعالان نهضتهای ملی گرایانه ایران که می تواند به درک بهتر از فراز و فرود جنبشهای مذکور بیانجامد. یکی از این رجال نام آفرین ، دکتر سید حسین فاطمی روزنامه نگار و دولتمرد ایرانی است که از شغل روزنامه نگاری به مسند نمایندگی مجلس و سپس مسئولیت وزارت امور خا...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره شماره اول- پیاپی 7-پاییز و زمستان 94

صفحات  80- 92

تاریخ انتشار 2016-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023